Kış gündönümü, Yule, Noel, Hanuka, Mevlid Kandili, Dolunay, Beytlehem Yıldızı.
Kış Gündönümü. 21 Aralık
Ezoterik anlamda Güneş’in döngüsü, ruhun; aydınlanma ile birlikte bilinçlenerek gelişimini temsil etmektedir. Evrene sunulan yaşam gücü ve Doğa’nın verdiği yanıt, kozmik enerjinin hareketi ile mükemmel bir düzenin süreçlerine bağlanır. Dünya’ya düşen ışığın farklı etkileri, gündönümü sırasında değişen frekanslarla, daima iç gerçekliğe yönelik bir uyumlanma fırsatı sunmaktadır. Böylece, döngü devam ederken, 2015 Kış Gündönümü, 21 Aralık Pazartesi günü gerçekleşiyor.
Kış Gündönümü, Dünya’nın özel zamanlarından. 21 Aralık’tan itibaren 25 Aralık gece yarısına kadar, Dünya’ya akan tesir, ışığın tüm derecelerinde, dileklerimizi; öncelikli niyet değerleri ile ve bizim manevi gelişime duyduğumuz samimi istek doğrultusunda destekler.
Kuzey yarımkürede, geç şafak ve erken günbatımı ile, yılın en uzun gece ve en kısa gününde olacağız. Eski zamanlarda da, gökyüzünde, Güneş’in yolunun, gündüz uzunluklarının, gündoğumu ile günbatımı yerinin, tüm yıl boyunca düzenli bir şekilde değiştiği bilinmekteydi. Stonehenge gibi anıtlar inşa ederek, Güneş’in yıllık gelişimini takip etmişlerdi.
Yasa’ların, Kozmos’un belli periyotlara işaret eden olgularının; dualarla, törensel ritüellerle, İlahi Düzen’e duyulan saygı içinde kutsanması, çeşitli geleneklere yerleşmiştir. Gündönümleri, içe bakış ve yenilenme anlamında değerlidir.
Yule. 21 Aralık
Kelimenin kökeni, Eski İngilizce dilinde Geola, Eski Norveç dilinde Jol, Anglo-Sakson sözcüğü olarak da Iul. Anlamı ise; tekerlek/wheel. Bu gün, Tanrıça bir kez daha anne olur ve yeni doğan Güneş Kral’a yaşam verir. Şiirsel anlamda bir umut kıvılcımı; Kış’ın en uzun gecesi, ‘ruhumuzun karanlık gece “si sayılır, bu nedenle de yenilenme isteği tavsiye eder.
Paganların Yule kutlamalarında, elma ve portakal güneşi temsil eder. Dallar, buğday sapları hasatı canlandırır. Kutsal bilinen sarmaşık ve ökseotu evlere kapılara asılır. 12 gün boyunca günlük yakılır. Günlüğün gündönümünde, evin içine ışığı getireceğine inanılır. Karanfil dolu minik taslar kapı kenarlarına koyulur. Yule ağacı ve kırmızı, yeşil mumlarla evler süslenir, tarçınlı elmalı kekler yapılır. Tanrı Odin, Aziz Nicholaos kavramlarıyla çok önceden teorize edilmiştir.
Noel. 25 Aralık
Bu gün, Tanrıça bir kez daha anne olur ve yeni doğan Güneş Kral’a yaşam verir demiştik. Hristiyanlığın yayılmasının ardından, Yule adı, 12. yüzyılda Noel halinde kutlanarak yaygınlaşır.
İncil, özellikle Hz. İsa Mesih’in doğum zamanı olarak 25 Aralık’a dair bir işaret veya tarih içermez. Bu yüzden; bir Pagan festivali olan, ”Dies Natalis Solis Invictus”, – Fethedilmemiş Güneş’in doğum günü- adlı Roma tatili, Hristiyan kilisesi tarafından birkaç yüzyıl sonra bu tarih ile eşleştirilmiştir diye düşünülür.
Hristiyanların, Sol Invictus festival tarihini, 25 Aralık’ta İsa Peygamberin doğumunu kutlamak için seçtiği fikri tartışmalı olsa da, 12. Yüzyılda Suriyeli bir Ortodoks piskopos, Jacob Bar-Salibi tarafından, elyazması bir açıklama ile ifade edildi. Böylece, Güneş ve İsa Peygamber, güven verici bir gelenekle 25 Aralık’ta, Noel’de yeniden doğacaktı.
Ortodoks ve Kıpti Kiliseleri ile, Ermeni Apostolik Kilisesi ise, 6-7 Ocak’ta Noel kutlaması yapmaktadır.
Noel son derece renkli geçer, 25 Aralık’ta kutlama sofrası hazırlanması, hindilerin, keklerin pişirilmesi, hediyeler alıp vermek, evlerin, yaprak dökmeyen kutlu ağaçların ışıklanıp süslenmesi gerçekleştirilir.
Santa ve Sarı Saltuk hakkında.
Noel’de, 4. yüzyılda Antalya’da yaşamış aziz Nikola, Noel Baba ünvanı ile, koruyucu ve yardımsever görevine kavuşur. Hediyeler getirmesi ile canlandırılır. St. Nicholaos, mucizeleri ile bilinir ve Demre’de kilisesi bulunmaktadır. Santa Claus, denizcilerin, çocukların, yoksulların kurtarıcı ve koruyucusu olan efsaneleşmiş bir aziz.
Alperenlerden olan Sarı Saltuk ile, Aziz Nicholaos’un efsanevi ortak yönlerinden ve mucizelerinden hareketle; Sarı Saltuk, Noel Baba ile özdeşleştirilir. Rumeli’ye dini ve tasavvufi tebliğleri anlatma vazifesi ile gitmiş, Hristiyanlar içinde adeta azizleşen vasıflar kazanmıştır. Romanya’da bir kalenin zalim derebeyi elinden yüzlerce çocuğu, karlı bir kış günü kurtararak, değerli hazineler ile birlikte, çocukları ailelerine teslim eden, teşekküre gelen insanları Hü, Hü diyerek karşılayan, tahta kılıcıyla gezen, 7 başlı ejderi, Hızır A.S’ın ‘’kılıcını kullan’’ demesi ile yenen Sarı Saltuk; Alevi-Bektaşi geleneğinde, Noel Baba simgesi olarak da anılmaktadır.
Bu önemli Horasan ereninin yaşamını anlatan Saltukname, Fatih Sultan Mehmet’in oğlu Cem Sultan isteği ile, Ebu’l Hayr er-Rumi tarafından, sözlü geleneklerden derlenerek, 1480 yılında kitaplaştırılmıştır.
Hanuka. 6-14 Aralık 2015
Musevilerin Hanuka kutlamaları, İbrani takvimine göre Kislev’in 25. günü başlayıp sekiz gün süren “Işık Bayramı” dır. Hanukkah sözcüğü İbranice “adamak ” anlamı taşır ve Gregoryen takvimiyle, Kasım sonu ya da Aralık ayında kutlanılır, nadiren de Ocak ayı başına denk gelebilir.
9 kollu şamdanın mumları, bayram boyunca her gün bir diğerinin yanmasıyla ışıklanır. Hanukiya’nın ortasındaki, kola, Şamaş- Görevli denilmektedir ve bu koldaki mum, Hanuka süresince her gün yanacaktır.
Hanuka’nın kutlanma nedeni çok eskilere dayanır. Suriyeli kral 4. Antiyokus, M.Ö. 167 yılında Kudüs’ü almış ve Zeus’a tapınılmasını buyurmuştu, Böylece ayaklanan Museviler, kazandılar ve yeni bir sunak kuruldu, Menora şamdanı için her gece yanması öngörülen zeytinyağı oldukça azdı ve bir günlük yetecek kadardı. Buna rağmen, mucizevi halde tam 8 gün yandı, farklı nedenler de, olaya anlam katmıştı, savaş nedeni ile kutlanması gecikmiş olan diğer kutsal bayram günleri, bu sayıya dahil olmuştu.
Hanukkah ışıkları, mucizeyi anmak için, hava kararınca bir buçuk saat yakılmaktadır. Yağda kızaran yiyecekler hazırlamak, hediyeler vermek, yardımlaşmak ve şükran duaları ile tamamlanan bir kutlama sürecidir.
Mevlid Kandili 22-23 Aralık 2015
Son Peygamber Hz. Muhammed’in (S.A.V) doğum günü olan Mevlid Kandili, 22 Aralık Salı gecesi karşılanacak. 571 yılının Rebiülevvel ayı, 12.gecesi, peygamberin doğum zamanı. Kalplerin nurlanmasına, insanlığın kötülüklerden arınmasına, kurtuluş ve aydınlanmasına aracı olan tebliğlerin güçlendirildiği, duaların yüksek makamlara iletilmesinde değerli ve kutlu bir zaman olan kandilde; oruç tutmak, mevlit okutmak, dinlemek, peygambere salat ve selam göndermek, yaşamını incelemek, yardımlaşmaya önem vermek mutlaka olumlu sonuçlarını inananlara yansıtacaktır.
Hz. Amine’nin doğumdan önce rüyasında duyduğu ses “Bir ve tek olan Allah’a (c.c) sığınırım de ve adını Muhammed koy’’ olmuştu. Peygamber, tan vaktine yakın, iki kürek kemiği arasındaki mühürle ve nurlar içinde doğduğu zaman, Dünya’da olduğu bilinen önemli hadiseler ise şöyle:
İran kralı Kisra’nın sarayında sarsıntı nedeni ile 12 sutün yıkılması, Mecuzilerin bin yıldır canlı tutulan tapınak ateşinin sönmesi, Sava gölünün kuruması, kurumuş olan İran’daki Semave deresinin taşması, dönemin astronomlarının önemli bir doğumu göklerdeki yıldız konumlarıyla izlemesi, yeni bir yıldızın tespiti, Kabe’deki büyük putların düşmesi, Mekke ve çevresinde gizemli ışımaların belirmesi.
Aralık dolunayı, uzun gece ay. 25 Aralık 2015
25 Aralık, 13:11 Yengeç Burcu’nda Dolunay gerçekleşiyor. Noel zamanında, böyle bir Dolunay, son kez 1977 yılında kendisini göstermiş. Bir sonraki Noel Dolunayı, 2034 yılında beklenecek. Aralık 2016 Dolunay’ı ise, 14 Aralık 2016 tarihinde.
Yengeç Burcu’nda Dolunay’ın ilk tesirleri; güvenlik ihtiyacı, yuva sıcaklığında yorgunluğun giderilişi, duygusallığın, samimiyetin, ailevi bağlılığın, arkadaşlığın ve sevginin önem kazanışı.
Ulusal güvenliğin güçlü biçimde korunması için fırsatlar, yararlı ilişki ve ittifaklar, müzakere olanakları, hukuki güven tesisi artacak. Yine de, kendi nedenlerine, güvenlik açısından savunma amacı ile sahip çıkabilen birimler arasındaki pragmatik, faydacı çatışmalar yükselebilir. Karmaşık toplumsal olaylar beklenebilir.
Bunların yanında; irade gücü, sağduyu artışı, cesaret, atılım isteği, öğrenme yetisi, tasarruf yapabilme, empati ve merhamet duygusu hakim olacak..
Aralık Dolunay’ı Kuzey yarımkürede, Uzun Gece Ay’ı olarak adlandırılır. Eğer bu Ay’ın etrafında, atmosferdeki nemden kaynaklanan bir hale varsa, bir yağmur işareti olur. Hale küçük boyuttaysa, yağmur daha fazla yağacak anlamını taşır.
Şeb-i Aruz. 17 Aralık
”Ben sudan, ateşten, inatçı rüzgardan, şekle girmiş topraktan değilim. Evlat, ben tertemiz nurum. Tebrizli Şems’te yok olmuşum. Eğer beni gördüysen, kimseye gördüğünü söyleme” diye seslenen Mevlana, 17-12- 1273′ te Hakk’ a yürümeden önce şunları iletmiş;
“Hakk’a kavuştuğum gün, tabutum yürüyünce, şu dünyanın dertleri ile dertleniyorum sanma. Bana ağlama, yazık yazık deme. Cenazemi görünce ayrılık ayrılık diye feryat etme. Beni toprağa verirken, elveda elveda diye ağlama. Gün batımını gördün ya, gün doğumunu da seyret. Hangi tohum yere atıldı da çıkmadı? ”
Rumi, dilediği bu sonsuzluğu kazananlardan olmuştur ve ölümü, sevgiliye kavuşma gecesi olarak düşünmüştür. Düğün Gecesi- Şeb-i Aruz’un, bu yıl, 742.vuslat yıldönümü kutlanıyor.
Beytlehem yıldızı veya Noel yıldızı gerçekte nedir?
*Bethlehem Star, ya da Noel Yıldızı, gökyüzünde gerçek bir yıldız mıdır, yoksa yalnızca bir sembol müdür?
* Noel’in sembolü haline gelmiş bu yıldız, bir kuyrukluyıldız mıdır, ya da, ani parlayan muazzam bir süpernova patlamasının ışığı mıdır?
*Jüpiter ve Satürn, Hz. İsa’nın doğduğu tarihlerde hangi konumlarda bulunmuşlardı?
Kudüs’ün 6 km. güneybatısında kutsal bir yerleşim yeri olan Beyt-ül lahim, ”ekmek evi” anlamına gelen adı ile, İsa Peygamber’in doğduğu bir kasaba. Markos İncili’nde ise Nasıriye peygamberin ayrı bir doğum yeri olarak belirlenmiştir.
M.Ö 4 ile, M.S 6 yılları arasında Kral Herodes döneminde doğmuş olduğuna inanılan peygamber İsa A.S’ın doğuş günü 25 Aralık’ta Katolik ve Protestan Hristiyanlar tarafından kutlanırken, Ortodokslar da, Ocağın 6’sını kutlama zamanı olarak belirlemişlerdir. Pagan Romalıların ‘aydınlık’ tanrıları da, 25 Aralık’ta doğmuştur.
M.Ö 5.yy. baharında Çinliler tarafından kayıtlara geçirilen bir kuyrukluyıldız, 2 aydan fazla izlenebilmişti.
Aşağıda ekleyeceğim satırlarda, üç astroloğun, Beytlehem yıldızını takip ederek bebek İsa’yı bulması, Jüpiter ile Satürn’ün kavuşumunda, önemli kişilerin göksel haritalarındaki işaretlerin değerlendirilmesidir. Böylece, astrolojik veriler kullanılarak belirlenemeyen doğum tarihleri de saptanabiliyor. Herkesçe bilindiği gibi, Dünyamız, çıplak gözle görülebilen tek kısa periyotlu kuyruklu yıldız olan Halley’le,her 76 yılda bir selamlaşıyor.
Matta İncili’nde okunduğu üzere:
2,1: ”İsa’nın Kral Hirodes devrinde, Yahudiyenin Beytlehem Kentinde doğmasından sonra bazı yıldızbilimciler doğudan Yeruşalime gelip şöyle dediler: Yahudilerin Kralı olarak doğan çocuk nerede? Doğuda Onun yıldızını gördük ve Ona tapınmaya geldik’’ 2,7: Bunun üzerine Hirodes yıldızbilimcileri gizlice çağırıp onlardan yıldızın göründüğü anı tam olarak öğrendi. 2,9: Yıldızbilimciler, kralı dinledikten sonra yola çıktılar. Doğuda görmüş oldukları yıldız onlara yol gösteriyordu, çocuğun bulunduğu yerin üzerine varınca durdu. 2,10: Yıldızı gördüklerinde olağanüstü bir sevinç duydular.2,11 Eve girip çocuğu annesi Meryem’le birlikte görünce yere kapanarak O’na tapındılar. Hazinelerini açıp O’na armağan olarak altın, günnük ve mür sundular. 2:12 Sonra gördükleri bir düşte Hirodes’in yanına dönmemeleri için uyarılınca ülkelerine başka yoldan döndüler.(Yusuf, bebeği ve Meryem’i Hirodes’in öldürmemesi için Mısır’a götürmüş, o zalim de, bölgedeki 2 yaştan küçük bebekleri öldürtmüştü, sonra Hirodes ölünce, Meryem Yusuf ve İsa Mısır’dan dönerek, Nasıra’ya gittiler)
MÖ. 12 yılında görünen bu yıldızın, büyük olasılıkla, periyodik ziyaretçimiz Halley kuyruklu yıldızı olduğu söyleniyor. İncil’in Yeni Ahit’inde, İsa A.S’nın doğumu ile ilgili öykünün anlatıldığı kısımdaki Beytlehem yıldızı olabileceği savunulurken, bazı hesaplamalara göre de, bu sonucun, miladi takvimin başlangıcını MÖ. 12 yılına düşüreceği söylenilmektedir. Mîladi takvim, Hz. İsa’ya göre düzenlenmiştir, doğumu başlangıç noktasını temsil eder. M.S anlamında kullanılan AD (Anno Domini) Latince “Efendimizin yılında” demektir.
Hazreti İsa’nın doğum yıllarındaki zamanlara ait ve Antakya’da çıkarılan tunç bir Roma sikkesinde, ilginç biçimde Koç burcu sembolü, bir yıldızın altında görülmektedir. O dönemlerde, Koç Burcu etkisi altında bulunan, haritalarında etkileşim saptanan, Yahudiye, Samariya, Filistin ve Kral Hirodesin ülkesi olmuştur. Roma Suriyesi’nin merkez kenti Antakya’nın egemenliğine 6. yılda giren Roma imparatorluğunun eyaleti Yahudiye; ismini MÖ 6. yüzyıldaki antik Yehuda Krallığı’na atfen almış olan Yehuda Krallığıdır.
Koçun üzerindeki bu yıldız, Yahudiye’nin artık Roma hükümranlığı altındaki kaderini ve Yahudiye’de bir kralın doğumu için Koç burcunu da gözlemlediklerinin işareti olabilir.
Astrologlar, hangi yıldızın kralın doğumunu ilan ettiğine bakmış ve Jüpiter gezegeninin, krallık vermesi için sabah yıldızı olarak doğma anını seçmişlerdir.
İsa Mesih’in olası doğuş anı için; Jüpiter’in, İ.Ö 6. yılın 17 Nisan’ında Koç burcunun doğusundan çıkışı, Ay’ın da Koç burcunda olup, Jüpiter’e ilerleyerek önünden geçişi ve son olarak da; Güneş’in Koç burcunda bulunması, Satürn ile beraber, artık su götürmez biçimde, bu denli önemli bir doğuş anı için işaretti.
Romalı Astrolog F. Maternus, Koç burcundaki bu görünümün, “son derece kutsal ve ölümsüz” bir doğuşu gösterdiğini bildirmişti. Sonrasında, müneccimlerin Yahudiye’ye gitmeleri söz konusu olmuştur.
Jüpiter, Koç burcundan çıkarak, hareketini tersine döndürmüş ve müneccimlerin doğuda gördükleri gezegen olarak önlerine düşmüştür, ardından Koç burcuna dönen Jüpiter, İ.Ö 6. yıl sonlarında birkaç gün sabit kalmış ve çocuğun bulunduğu yere gelip üzerinde durmuştur.
Jüpiterin Koç burcunda sabit kalması, müneccimleri, Beytlehem’de yeni kralı bulacaklarına inandırarak mutlu etmiştir. Elbette tüm bu bilginin ilk kaynağı Kitabı Mukaddes ve İsa Mesih’in doğudaki bir yıldız altında doğup doğmadığı, her okurun, kendi düşünüş ve inanışına bağlı bir durum olarak kalacaktır.
Hz. İsa’nın doğumunu bildiren Jüpiter’in, İ.Ö 6. yılda, hareketini birkaç gün boyunca tersine sürdürmüş olduğu saptanmıştır.
Yine de, Noel Yıldızı gizemli kalmalı ve ikibin yıl öncesinin müjdeci yıldızının hangi yıldız olduğu tam olarak bilinmemelidir. O belki de bir gezegendir.
Güzellikleri, iyilikleri yanıbaşınızda bulup, Yeni Yıl’ın, yeni umutlarla dolu günlerine taşımanız dileği ile, mutlu Kış Gündönümleri, ışıklı Bayram günleri ve hayırlı nurlu nice Kandiller.
