Ne bilir, ne düşünür bir akvaryum balığı özgürlük hakkında? Alınacak cevaplar muhteliftir soru balığa sorulduğunda. Düşünüyorum balığın özgürlüğü hakkında…
Eğer balık o akvaryumda (hangi akvaryum olduğu önemli mi? O işte!) başlamamışsa hayatına, o akvaryumda dönüşmemişse yumurtadan balığa, hiçbir zaman düşünmeyecektir akvaryum sınırlarının dışı hakkında, diyebilir miyiz? Bundan ne kadar eminiz? Ya balık sıkılırsa camın ardında ve bilmem kaç cm3 hacimde yaşamaktan bir süre sonra! Bilmek istemez mi acaba neler var cam sınırların dışında?
Durumu daha zor o akvaryumda hayatına başlamamış balığın, nereden geldiğine bağlı olarak. Belki daha büyük bir akvaryumdaydı daha önce, bir canlı balık satıcısında. Belki hayatından memnun yaşıyordu kardeşlerinin ve arkadaşlarının arasında ve düşünmeye başlamamıştı sınırların ötesi hakkında; belki niyeti bile yoktu! Nereden geldim buraya, diye düşünmeye başlamıştır belki de yei akvaryumda!
Peki ya balık bir nehirden, bir gölden ya da bir denizden alındıysa? Ya balık daha önce özgürlüğü tattıysa?.. Kimin hakkı var onu bir akvaryuma kapatmaya? Zamanından önce ölen balıklar sıkıntıdan patladıkları için ölüyor olmasınlar ya da özgürlük isteğinden çatladıklarından…
Denilebilir ki balıklar düşünemez, zaten beyinleri çok küçük! O zaman ben de sorarım, düşünebildiğinin farkında olmayan insanlar varken, düşünen balıklar neden olmasın? Hem düşünsenize, bir ömür geçer mi düşünmeden bir camın ardında?..
Balıkların düşünemediği fikri, insanın acımasızlığının ve kendi suçuna eşgal edecek davranışlarının tekrarı, daha çok tekrarı için uydurduğu bir safsatadan ibarettir…