Potansiyelin olasılıkları üstüne düşündüğümde, benim için bu yazının giriş cümlesi olabilecek nitelikte bir cümleyle başlamak istiyorum; Sigmund Freud: “Sevildiğinden emin olunca insanlar nasıl da cüretkâr oluyor.” Bu cümle “Bir insanı kaybetmek istiyorsanız onu çok sevin.” cümlesinin devamı olarak söylenmiş olsa da ben konuya başka bir perspektiften bakmak istiyorum. Çünkü buraya atıf yaptığım konu, potansiyelin olasılıklarının alt başlığında geçen ‘Sevildiğinden emin olunma hâli’…
Çocukken başladı her şey…
Sonraları kendinden bihabersin denildi. Nasıl olunsundu ki bu karmaşada? Zamanın akışı içinde yuvarlandığımız döngüde çoğunun da ‘kendinin farkında olmak’la ilgili bir farkındalığı yoktu zaten…
İşte bu farkındalığı olmayanların bir kısmı da sakin, anlayışlı, dengeli, kabul görmüş ailelerin içinden geldi. Ailesiyle hiçbir kötü anısı olmamış sakin mutlu huzurlu yuvalardan geldiler. Çocukken de sorsan şimdi de sorsan annem babam tabi ki beni seviyorlar derlerdi. Aslında bu sevgiden emin olup olmadıkları ilgili gerçek bir yüzleşme yaşayacak ‘farkındalıkları’ da olmadığından ‘seviyorlar’ deyip geçerlerdi. İşin özü elbette her anne baba çocuğunu severdi. Ama seviyor olmak yetersiz. O sevginin kendini gerçekleştirebilmesi karşıdaki kişinin bundan ’emin’ olmasıyla alakalıdır.
Bir şey yapmalısınız ve bu bir şey öyle bir şey olmalı ki; ne yaşarsanız yaşayın çocuğunuzla, sevildiği ile ilgili onda en ufak bir şüpheye yer verdirtemeyecek kadar güçlü olsun. Bu bir şey de sanırım ‘yakınlık’ derecesinin gücüyle alakalı. Kişi kendinin sevildiğini düşünürken; bilinçdışı her zaman her şeyi biliyor oluyor. Çok da emin olamıyor bu yüzden. Ve bu çok da emin olamama durumu, kişinin etrafına karşı güvensiz hissetmesini sağlıyor farkında olmadan. Bireysel güvensizlik de tetiklenmiş oluyor.
Güvensizlik hissiyatında oluşan vaziyet, insanın kendini gerçekleştirme yolunda kendi potansiyellerinden haberdar olamamasına yol açar. O kişi doktor olsun mühendis olsun; bu, kişinin tüm potansiyelleri hakkında bir fikir vermez. Ancak potansiyellerin olasılıkları kategorisinde bize bir yol gösterir. Potansiyelin olasılıklarında da potansiyele etki edebilecek tüm faktörler hesaplamaya girerler. İster çocuk ister yetişkin, her durumda karşıdaki kişiye yapabileceğimiz en büyük iyilik; onun ‘Sevildiğinden emin olma’ hâlini sağlamaktır. Aksi takdirde bir diğer aşamaya geçilemeyip, o belirsizlik ve güvensizlik ortamında kalınacaktır.
Cüretkârlık, uykudaki potansiyelleri uyandıracaktır. Uykudaki potansiyeller; tomurcuk olmuş ama açamamış güller, budamasak alıp başını gidecek ağaçlar…